Quyết liệt hơn trong phân loại rác

Theo Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, từ 01/01/2025, chất thải rắn sinh hoạt sẽ được phân loại tại nguồn (từng gia đình) sau đó được thu gom, tập kết, vận chuyển; những hộ không thực hiện việc phân loại rác thải sẽ bị xử phạt. Còn chưa đầy 3 tháng nữa quy định này có hiệu lực nhưng thực tế công tác phân loại rác tại nguồn trên địa bàn thành phố đang có dấu hiệu chững lại, nhất là sau bão số 3.

Công nhân Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hải Phòng thu gom rác trên phố Cầu Đất, quận Ngô Quyền. Ảnh: Trung Kiên

Gián đoạn sau bão

Kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường ban hành, Sở Tài nguyên và Môi trường, cùng các quận, huyện và Công ty TNHH MTV Môi trường và Đô thị Hải Phòng (Urenco) phối hợp phát động chương trình thúc đẩy phân loại rác tại nguồn. Đến tháng 8/2024, Công ty phối hợp với các quận, huyện, đơn vị phụ trách thu gom, vận chuyển rác xây dựng 30 tổ dân phố kiểu mẫu về phân loại rác. Công ty thiết kế, lắp đặt nhiều thùng rác theo mô hình 3R đặt tại khu vực công cộng để người dân nhận biết. Tuy nhiên, sau bão số 3, hoạt động phân loại rác bị chững lại. Theo đại diện Công ty TNHH MTV Môi trường và Đô thị Hải Phòng, bão số 3 làm phát sinh lượng rác lớn, khiến hoạt động thu gom, vận chuyển, xử lý rác đều bị quá tải. Hoạt động phân loại rác sinh hoạt tại nguồn của người dân cũng bị gián đoạn. Ngành môi trường đô thị cùng các cơ quan, ban, ngành, lực lượng vũ trang và người dân tập trung đưa toàn bộ rác thải ra khỏi thành phố. Đến nay, cuộc sống của người dân ổn định trở lại. Tuy nhiên, việc phân loại rác thải sinh hoạt của nhiều gia đình chưa trở lại nền nếp như thời điểm trước bão.

Ngày 19/9/2024, Sở Tư pháp có Văn bản số 1997/STPQLXLVPHC&TDTHPL về việc xử phạt vi phạm hành chính đối với các vi phạm pháp luật về phân loại, thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải sinh hoạt gửi UBND các quận, huyện. Văn bản có hướng dẫn cụ thể về quy trình lập biên bản xử lý vi phạm đối với hành vi không phân loại chất thải rắn sinh hoạt; không sử dụng bao bì chứa chất thải rắn sinh hoạt theo quy định, đồng thời nêu rõ các tổ chức, cá nhân, gia đình phải thực hiện phân loại chất thải sinh hoạt tại nguồn chậm nhất là 31/12/2024. Đơn vị thu gom, vận chuyển chất thải rắn cần lưu ý quy định tại điểm h, khoản 1, Điều 18, Quyết định số 60/2023/QĐ-UBND, cụ thể: “Trường hợp hộ gia đình, chủ nguồn thải không chấp hành phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn, chuyển giao không đúng nhóm chất thải theo quy định, sau khi được nhắc nhở 3 lần trở lên/tuần, đơn vị thực hiện thu gom có trách nhiệm thông báo đến UBND cấp xã biết để xử lý theo quy định”. Do đó, nếu nền nếp phân loại rác tại nguồn không được sớm thiết lập trở lại, không chỉ người dân bị xử phạt mà mọi cố gắng, nỗ lực của thành phố, ngành chức năng và các địa phương trong việc xây dựng thói quen phân loại rác thải sinh hoạt trong thời gian qua đều không mang lại hiệu quả.

Tập trung triển khai bảo đảm tiến độ

Quy định về phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn được luật hóa. Theo đó cơ sở thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt có quyền từ chối thu gom, vận chuyển rác nếu gia đình, cá nhân không phân loại, không sử dụng bao bì đúng quy định và thông báo cho cơ quan có thẩm quyền để kiểm tra, xử lý theo quy định của pháp luật. Những gia đình, cá nhân không phân loại; không sử dụng bao bì chứa chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn theo quy định đều bị xử phạt. Theo ông Hoàng Văn Thức, Cục trưởng Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường, để tạo thói quen phân loại rác đúng quy định, phải có lộ trình và phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương. Vấn đề là phải quyết tâm thực hiện, từ ban hành các văn bản quy định, đến hướng dẫn thực hiện.

Thời gian qua, thành phố tập trung chỉ đạo công tác phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn với nhiều biện pháp như yêu cầu doanh nghiệp dịch vụ thu gom, vận chuyển chủ động nâng cao năng lực, trang thiết bị, phương tiện. Đối với công tác thu gom, xử lý rác hữu cơ sau phân loại, các xã bố trí điểm tập kết đối với rác hữu cơ tại bãi rác tạm, chuyển toàn bộ rác hữu cơ sau phân loại trên địa bàn thành phố để Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hải Phòng và Công ty Cổ phần thương mại và dịch vụ kho vận Phú Hưng xử lý. Các địa phương tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn.

Để bảo đảm tiến độ đến 31/12/2024 toàn dân thực hiện phân loại rác tại nguồn, đòi hỏi chính quyền địa phương thường xuyên kiểm tra, nhắc nhở người dân tiếp tục duy trì thực hiện phân loại và nhân rộng “Tổ dân phố kiểu mẫu về phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn”. Cùng với đó để giúp người dân nhận thức được tầm quan trọng, ý thức trong việc phân loại chất thải rắn sinh hoạt hằng ngày, các quận, huyện và đơn vị thực hiện công tác vận chuyển, thu gom, xử lý chất thải rắn sinh hoạt tăng cường hơn nữa các hoạt động truyền thông, vận động, trong đó cần nhấn mạnh yêu cầu phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn là yêu cầu bắt buộc, được pháp luật quy định. Việc nắm bắt đầy đủ thông tin và biện pháp thực hiện là cơ sở để việc phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn được triển khai hiệu quả, đúng lộ trình./.

Theo baohaiphong.vn